Motorjacht Xanthiona, een Almarine 1700, werd eind 2011 geleverd als technisch vaarklaar casco. De Doosan L086TIH motor werd door de werf ingebouwd met een enkel Racor MA900 brandstoffilter. In de afbouwfase wordt de Xanthiona langere tijd niet gevaren en mede met het oog op het mogelijk ontstaan van micro-organismen (bacterien/schimmels) door het steeds intensievere gebruik van bio-diesel ontstond de gedachte om het brandstofsysteem te verbeteren.
De twee losse brandstoftanks met elke 880 liter zijn in het zwemplateau gemonteerd. De tanks zijn rondom flink geisoleerd, maar met de zon fel op het zwemplateau is er mogelijk toch kans op eventuele condensvorming in de tanks. Het scheidingsvlak tussen diesel en water is de ideale voedingsbodem voor micro-organismen. Ik ga hier niet verder in op de schadelijkheid van micro-organismen in de brandstof, de leidingen en de motor, dat is al vaak belicht in andere artikelen.
Het doel was om algemeen de betrouwbaarheid van het brandstofsysteem te verbeteren. Enerzijds om de brandstof regelmatig preventief te reinigen, voorkomen is immers beter dan genezen. Anderzijds is het de bedoeling een dubbel brandstoffilter in te bouwen, zodat bij eventuele onverwachte sterke vervuiling van het filter er de mogelijkheid is om tijdens het varen om te schakelen naar het tweede filter.
Met het internet als informatiebron heb ik veel gelezen over het ontstaan van micro-organismen in diesel, brandstofreiningingssytemen en allerlei brandstofproblemen bij motoren. Via al deze informatie ontstond het idee om het enkele door de werf ingebouwde Racor filter te gebruiken in een zelf samen te stellen preventief brandstofreiningingssysteem en een nieuw Racor dubbel filter te installeren voor de motor. In de Verenigde Staten is het installeren van een brandstofreiningingssysteem (fuel-polishing) normaal. Er zijn diverse leveranciers van kant-en-klare brandstofreinigingssytemen, maar in feite komt het systeem neer op een combinatie van een brandstofpomp, een knock-down magneet, een brandstoffilter met waterafscheider en een tijdklok. Soms wordt het systeem ingebouwd in de bestaande brandstofleidingen naar de motor, maar vaker wordt het systeem volledig seperaat van het brandstofsysteem van de motor geinstalleerd, zodat het autonoom kan functioneren.
De knock-down magneet is volgens sceptici een mythe waarvan nooit is bewezen wat ie moet doen: het bestrijden van de micro-organismen. In allerlei Amerikaanse literatuur wordt geclaimd dat de magneet een bijzondere werking heeft en zorgt voor het (op den duur) bestrijden van de micro-organismen en ook zorgt voor schonere verbranding. Baat het niet dan schaadt het niet, dus de magneet wordt in het systeem opgenomen. Per toeval werd een nieuwe Algae-X magneet aangeboden op marktplaats voor een prettige prijs. Na wat zoeken op het internet werd een goedkope 24 V tijdklok via Ebay besteld en een Jabsco Gear Puppy brandstofpomp (13 ltr/minuut) by een online watersportwinkel. Samen met het bestaande Racor 900 MA brandstoffilter zijn dat de componenten van het brandstofreinigingssyteem voor de Xanthiona.
Na wat discussie over het nut van mangaten in de tanks om de tanks te kunnen reinigen, kwam ik ook hier tot de conclusie dat voorkomen beter is dan genezen. Voorkom dat er zich in de loop der jaren vuil ophoopt op de bodem van de tanks. Gelukkig is de bodem van beide tanks een beetje aflopend met een aftappunt op het laagste punt. Via een T-stuk zijn de beide aftappunten aan een enkele leiding gekoppeld naar het brandstofreinigingssyteem. Via de kranen bij de aftappunten kan om beurten na een tochtje over woelig water het systeem worden ingeschakeld. Eventuele vervuiling van de bodem die is gaan ‘zweven’wordt dan direct verwijderd. Door dit regelmatig te doen zou er geen noodzaak zijn voor mangaten in de tanks. De praktijk zal uitwijzen of dit op termijn misschien toch nodig zal zijn in het geval van erg sterke vervuiling. Essentie is voorlopig preventief vuil en water verwijderen uit de tanks.
De Jabsco brandstofpomp pompt ca. 13 liter per minuut. Dat is 780 liter per uur. Met de 2 tanks van totaal 1760 liter, duurt het dus 2 uur en 15 min om 1 x de brandstof rond te pompen. Voor een goede werking van het brandstofreininigingssysteem wordt aanbevolen om de totale hoeveelheid van de tanks 3 x rond te pompen, dus totale benodigde tijd: 7 uur. De tijdklok wordt zo ingesteld dat minstens 1 x per week automatisch de brandstof gedurende de 7 uur wordt rondgepompt.
De Racor 900MA is een brandstoffilter uit de zogenaamde ‘turbine’serie, waarvan Racor aangeeft dat deze type filters een 3-traps werking hebben en daardoor 99 % van het water verwijderen. In stap 1 wordt grof vuil en water door de centrifugale kracht uit de diesel verwijderd en valt op de bodem van de opvangbak. Bij stap 2 verzamelen zich miniscule waterdruppels op de conische ‘baffle’ tot ze zwaar genoeg zijn en naar de bodem vallen. Het filterelement is stap 3 en die zorgt met zijn waterafstotende karakteristiek in variaties van 30, 10 en 2 micron voor het allerlaatste wapen in de strijd tegen water in de brandstof.
Alle onderdelen zijn verzameld en op een goede bereikbare plaats naast de motor gemonteerd.
Overigens zal een modernere diesel gevoeliger zijn voor water in de diesel dan een wat ouder type. De diesel wordt zoals bijvoorbeeld bij de common rail injectie motoren gebruikt voor koeling van de injectoren en andere onderdelen, maar ook voor smering van de onderdelen van het injectiesysteem. Logisch dat water in de diesel zorgt voor verminderde smering en verhoogde slijtage.
Terug naar de verbetering van het brandstofsysteem. Deel 1, het preventief en regelmatig reinigen van de brandstof van vuil en water is met het installeren van het (zelfbouw) brandstofreiningssysteem opgelost. Het 2de doel was om een dubbel brandstoffilter te installeren. Gecharmeerd van de geclaimde werking van de Racor Turbine brandstoffilter heb ik een Racor 75500MAX besteld in Engeland (200 € goedkoper). De MAX versie is de versie voor de watersport met de verplichte metalen kom aan de onderzijde voor de brandveiligheid. De 75500 heeft een lagere doorstroomhoeveelheid dan de 900 serie (227 liter/uur versus 341 liter/uur). De Doosan L086TIH motor verbruikt maximaal 52 liter diesel per uur. Voor de koeling van de injectoren wordt er ca. 3 – 4 maal de hoeveelheid geretourneerd. De 75500 met de doorstroom van 227 liter zou mijns inzien voldoende moeten zijn. Het enkele Racor heeft een filter van 30 micron, daarom is voor de 75500 gekozen voor een 10 micron filter. Het secundaire filter op de motor wordt dan een 2 micron filter.
De Xanthiona heeft aparte leidingen voor de motor en het brandstofreininginssysteem. De brandstof voor de motor wordt uit de ene tank aangevoerd en de retour gaat naar de andere tank. De retour brandstof is warmer (door de afkoelende werking voor de injectoren) en door deze naar de andere tank terug te voeren kan het zich maximaal mengen met de overige brandstof en weer afkoelen. Dit pleit er overigens ook voor om zoveel mogelijk met volle tanks te varen. Varen met maar een klein beetje brandstof in de tanks kan resulteren in zich langzaam opwarmende diesel wat weer minder goed is voor een optimale verbranding.
Met de installatie van een brandstofreinigingssysteem op de Xanthiona wordt de diesel preventief op regelmatige tijden gereinigd van vuil en water en voorkomt het ontstaan van micro-organismen op het scheidingsvlak van diesel en water. In principe resulteert het systeem in schone diesel voor toevoer aan de motor. De installatie van een dubbel brandstoffilter voor de motor maakt het mogelijk in geval van een calamiteit om te schakelen naar een schoon filter en door te varen. Door beide verbeteringen is de betrouwbaarheid van het brandstofsysteem voor motorjacht Xanthiona sterk verbeterd.

Een betrouwbaar brandstofsysteem: een combinatie van preventief reinigen en een dubbel brandstoffilter
